Zrównoważony rozwój, przejrzystość i odpowiedzialność społeczna jeszcze do niedawna były postrzegane jako elementy „dobrowolne”. Dziś ESG to realny warunek wejścia do biznesowej gry – zwłaszcza w branży TSL. W rozmowie z Inez Kawicką, ESG Officer w OMIDA Group, pytamy o kulisy powstawania pierwszego raportu ESG, wyzwania w analizie podwójnej istotności i emisji GHG, a także o to, dlaczego ESG może być nie tylko obowiązkiem, ale i ogromną szansą dla firm, które chcą się rozwijać odpowiedzialnie.
Na początek – Inez, jak wygląda Twoja rola przy tworzeniu raportu ESG?
Od strony praktycznej i strategicznej pełniłam głównie funkcję nadzorczą. Kluczową rolę w procesie odegrała Iwona Mieszkowska, która została zaangażowana jako Project Manager. To ona przejęła bezpośredni kontakt z naszym partnerem zewnętrznym, prowadziła cykliczne spotkania zespołu ds. ESG i realnie spinała cały projekt. Dziś, dzięki pracy całego zespołu, raport jest już niemal gotowy – dopracowujemy ostatnie elementy graficzne i językowe.
Co możesz powiedzieć o samym zespole projektowym?
To był prawdziwy przykład efektywnej, międzydziałowej współpracy. W projekt zaangażowani byli przedstawiciele wszystkich spółek Grupy OMIDA (Omida VLS, Omida Solutions, Omida Sea&Air, Omida SSC) – nie tylko działów administracyjnych, ale też operacyjnych i biznesowych. Każdy wniósł do zespołu unikalną perspektywę, co pozwoliło nam spojrzeć na wymagania ESG szerzej i bardziej realistycznie. Zespół nie ograniczał się do formalnego wypełniania obowiązków. Było widać realne zaangażowanie: zadawano trafne, często trudne pytania, otwarcie sygnalizowano luki, a potem wspólnie wypracowywano rozwiązania. Udało się przełożyć wymagania regulacyjne na konkretne działania, możliwe do wdrożenia w codziennej pracy poszczególnych spółek i działów. To doświadczenie pokazało, że dobrze skonstruowany, wewnętrzny zespół ESG może być nie tylko narzędziem raportowym, ale realnym katalizatorem zmiany – zarówno organizacyjnej, jak i mentalnej. I ten efekt uważam za jedną z największych wartości całego procesu.
Czego dowiemy się z tegorocznego raportu ESG OMIDA Group?
Tegoroczny raport ESG to szczery i aktualny obraz naszej organizacji w 2024 roku – zgodny z wymogami ESG oraz nową dyrektywą CSRD. Nie koloryzujemy rzeczywistości – tam, gdzie widzimy braki, nazywamy je wprost i jednocześnie prezentujemy konkretne plany działań naprawczych. Wskazujemy m.in. nowe procedury oraz zabezpieczenia operacyjne, które zamierzamy wdrożyć w 2025 roku.
Jakie znaczenie ma ten raport z punktu widzenia pozycji OMIDA Group na rynku?
To znacznie więcej niż dokument wewnętrzny. Raport ESG to potwierdzenie, że działamy odpowiedzialnie, transparentnie i zgodnie z najlepszymi praktykami. Środowisko, kwestie społeczne i ład korporacyjny to dla nas realne priorytety – a nie deklaracje. Rynek to dostrzega. Coraz częściej słyszymy od klientów: „Bez raportu ESG nie możemy w ogóle rozważyć współpracy.” ESG przestało być opcją – stało się warunkiem wejścia do gry.
Czy podejście ESG rzeczywiście przekłada się na kontrakty?
Zdecydowanie tak. Dla przykładu – u jednego z naszych kluczowych klientów samo zaproszenie do przetargu było uzależnione od wcześniejszego wypełnienia danych ESG na dedykowanej platformie. Gdybyśmy nie osiągnęli wymaganej liczby punktów w ocenie, nie zostalibyśmy dopuszczeni do udziału. Nasz wynik był znacznie wyższy niż próg kwalifikacyjny, co pozwoliło nam zakwalifikować się bez zastrzeżeń. To konkretna przewaga konkurencyjna, którą dziś trudno przecenić.
Jakie były największe wyzwania przy tworzeniu raportu?
Zdecydowanie była to analiza podwójnej istotności – proces szczegółowy, a momentami zaskakujący. Okazało się, że to, co z naszej wewnętrznej perspektywy wydawało się kluczowe, nie zawsze miało takie samo znaczenie dla interesariuszy zewnętrznych – i odwrotnie. Drugim, dużym wyzwaniem była analiza emisji gazów cieplarnianych (GHG), czyli zbieranie, przetwarzanie i przygotowanie danych do raportowania. Oba procesy udało się zakończyć i to właśnie one stały się fundamentem treści raportu.
Czy raport przyniósł już konkretne zmiany?
Tak – już w trakcie prac nad raportem zidentyfikowaliśmy konkretne luki, np. brak procedury ochrony gleby, którą od razu opracowaliśmy i wdrożyliśmy. Raport jasno wskazał także inne obszary wymagające poprawy – i na tej podstawie zaplanowaliśmy działania na kolejny rok. W wielu przypadkach mówimy otwarcie: nie mamy jeszcze danego rozwiązania, ale jesteśmy w procesie jego tworzenia i zobowiązujemy się do wdrożenia w 2025 roku.
Jak wygląda plan modernizacji floty i redukcji emisji?
Modernizacja floty i redukcja emisji to jeden z naszych kluczowych priorytetów w obszarze ESG. W ostatnim czasie do floty dołączył pierwszy elektryczny ciągnik siodłowy – to dla nas ważny krok w kierunku zeroemisyjnego transportu ciężkiego. Choć infrastruktura ładowania wciąż stanowi wyzwanie, tam, gdzie to możliwe, testujemy dostępne rozwiązania i aktywnie współpracujemy z partnerami branżowymi. Równolegle rozwijamy flotę hybrydową – już ponad połowa samochodów służbowych to pojazdy niskoemisyjne. Promujemy również bardziej zrównoważoną mobilność – zachęcamy pracowników do korzystania z transportu publicznego i wspieramy użytkowników rowerów.
Czy korzystacie z narzędzi zewnętrznych, np. EcoVadis?
Tak – uzupełniamy dane m.in. na platformie EcoVadis. Jest to globalna platforma ratingowa, która ocenia zrównoważony rozwój firm w zakresie środowiska, praw człowieka, etyki i zrównoważonych praktyk zaopatrzeniowych. Dla wielu naszych klientów to kluczowe narzędzie do oceny zgodności z kryteriami ESG i poziomu odpowiedzialności firm, z którymi współpracują.
Z kim współpracowaliście przy tworzeniu raportu?
W procesie tworzenia raportu korzystaliśmy z doradztwa firmy Envirly. Ich doświadczenie w branży transportowej było dla nas bardzo pomocne – zarówno przy budowie struktury raportu, jak i w pozyskaniu wymaganych danych, m.in. poprzez bezpośredni kontakt z klientami, przewoźnikami i kontrahentami.
Kiedy planowana jest publikacja raportu ESG OMIDA Group?
Raport planujemy opublikować w lipcu. Zależy nam, by był nie tylko formalnym dokumentem, ale także atrakcyjnym narzędziem komunikacji – pokazującym naszą kulturę organizacyjną, wartości i podejście do odpowiedzialności biznesowej i zrównoważonego rozwoju. Pracujemy nad formą wizualną, by całość była inspirująca, przejrzysta i dostępna dla szerokiego grona odbiorców.
Jak wspieracie pracowników w działaniach proekologicznych?
Angażujemy się w inicjatywy, które są widoczne i realne – nie tylko „do raportu”. Przykładem może być nasz udział w akcji „Kręć kilometry dla Gdańska”, promującej ekologiczne formy transportu. Staramy się, by działania CSR były autentyczne i wynikały z potrzeb naszych ludzi, a nie wyłącznie z obowiązków formalnych.
Jak OMIDA Group wypada w poszczególnych filarach ESG?
Analiza podwójnej istotności przeprowadzona w 2024 roku pokazała, że jesteśmy w dobrej kondycji – choć oczywiście widzimy obszary do dalszego rozwoju. Pod kątem środowiskowym modernizujemy flotę, stosujemy konkretne rozwiązania, np. napowietrzacze w kranach ograniczające zużycie wody czy szyby z jonami srebra, które odbijają światło i poprawiają efektywność energetyczną budynku. Mamy uporządkowaną strukturę zarządczą, a wszystkie dokumenty i procedury są na bieżąco aktualizowane. Stworzyliśmy spójną strukturę działań w obszarze społecznym – zebraliśmy obowiązujące już wcześniej dokumenty, takie jak kodeks etyki, procedury ochrony sygnalistów czy przeciwdziałania dyskryminacji i ułożyliśmy je w logiczny system.
Dlaczego zdecydowaliście się na raport już teraz, zanim weszły obowiązki wynikające z CSRD?
Chcemy działać proaktywnie i budować przewagę konkurencyjną. ESG to dla nas nie obowiązek, ale szansa – także na uzdrowienie pewnych problemów w branży, jak choćby kwestie związane z czasem pracy kierowców. Ten proces zmienia sposób myślenia o biznesie – pozwala spojrzeć szerzej niż tylko przez pryzmat interesu firmy.
Na co powinniśmy zwrócić uwagę w 2025 roku?
Naszym celem jest dopracowanie i zabezpieczenie tych obszarów, które raport z 2024 roku wskazał jako niezaopiekowane. Chcemy, by kolejna edycja raportu była jeszcze bardziej kompletna, zgodna z oczekiwaniami interesariuszy i gotowa na nowe wyzwania regulacyjne.
A co powiedziałabyś osobom, które wciąż podchodzą do ESG z rezerwą?
Nie warto traktować ESG jak przykrego obowiązku. To przede wszystkim okazja do spojrzenia na swoje przedsiębiorstwo z nowej perspektywy – zobaczenia zaniedbanych obszarów i poprawy warunków pracy. Firmy tworzą ludzie – a im lepsze, bezpieczniejsze i bardziej sprawiedliwe środowisko im zapewnimy, tym większe szanse na zrównoważony rozwój organizacji.
